Историја и мистерија

Археолошки локалитети

Археолошки Локалитети

Животот цветал во Гевгелија уште од железното и бронзеното доба. Гевгелиското тло крие тајни од праисториско време, од древната македонска империја, па сè до Римското царство, за што сведочат бројните археолошки наоѓалишта (Вардарски Рид, Кофилак, Керамидарница, Туфка и др.) од кои се ископани разни монети, керамички садови, накит, оружје, и денеска се чуваат во музеите во Гевгелија и низ цела Македонија. Почувствувај го здивот на минатото во Гевгелија.

Археолошкиот локалитет „Вардарски Рид“

Археолошки локалитет кој е лоциран на десниот брег на реката Вардар, источно од градот Гевгелија, непосредно до меѓународниот пат Е – 75. Локалитетот е повеќеслојна праисториска и античка населба чија хронолошка рамка на егзистенција се движи помеѓу XIII – I век пр.н.е. Првата античка населба (позната како Гортинија) датира од крајот на VI и почетокот на V век п.р.н.е., па сѐ до со крајот на I век пр.н.е., период на најфреквентни општествено-класни превирања во Римското царство. Бројни движни и недвижни наоди го покажуват значајот на населбата во границите на Долното Повардарје и тие се воглавно концентрирани на урбанизираниот Јужен рид. Карактерот на античката населба која индикативно произлегува од дефинирањето на деловите од населбата и нивната можна функција, упатува на занаетчиско-трговски центар, еден од позначајните по течението на реката Вардар (Аксиј). Според досегашните сознанија, оваа моќна паристориска населба која била населена со локалното пајонско население (кои во VII и VI век пр.н.е., биле сохранувани на некрополите Милци и Сува Река), била цел на воено-политичката експанзија на античките македонски владетели, чии монети од Пердика II до Персеј се присутни во корпусот на над 1000 откриени монети во содржината на античка Гортинија. Целиот разновиден фонд на движни наоди од повеќеслојната населба на археолошкиот локалитет Вардарски Рид претставена се во постојаната археолошка поставка именувана како “Вардарски Рид со околните наоѓалишта” која во 2001 год., е отворена во НУ Музеј – Гевгелија.

Археолошкиот локалитет „Милци “

Некропола од Железно време која била во интензивна употреба од крајот на VIII до пчетокот на V век пр.н.е. Тоа е некропола, една од двете градски некрополи на кои биле погребувани жителите на праисториската населба на Вардарски Рид. На некрополата Милци вршени се неколку заштитини истражувања во 1979, 1983 и 1997 год., и систематско ископување во организација на НУ Музеј – Гевгелија кое започна во 2011 год., и сѐ уште е актуелно. Во рамки на систематското ископување, досега се откриени 123 интактни гробни целини, чии гробен инвентар укажува на богата, културно и социјално изградена локална пајонска популација, која погребувањето на инхумираните покојници го обавувала во цисти подигнати од обработени камени плочи. Покрај досега откриени и објавени неколку значајни гробни целини се наоѓа и еден гроб (гроб 111) во која била погребана локална благородничка – “Принцезата од Милци” покрај која за прв пат е регистрирана култна палка, индикатор кој упатува на нејзиниот висок статус во локалната заедница. Во рамки на некрополата откриен е и еден богат војнички гроб (гроб 103), во кој во втората четвртина на V век пр.н.е., бил погребан висок воен званичник, најверојатно претставник на војската на Пердика II која ја предводела планираната политичка, културна и воена експанзија во правец на пајонскиот север. Северно над локацијата на Милци, на возвишението Богородичин Рид – Кофилак во XIII век пр.н.е., била формирана иницијална населба, која ја карактеризираат културни движни и недвижни остатоци на мала доцнобронзенодопска заедница. Со оглед на секундарна употреба на стратегискиот простор во времето на Балканските и Првата световна војна, голем дел од интакнтиот културен простор е уништен, а зањедно со него и остатоците од праисторискта урбанизација

All rights reserved by Municipality of Gevgelija